Huismiddeltjes bij zonnebrand: natuurlijke oplossingen die helpen

De zon is onze belangrijkste energiebron. Planten hebben zonlicht nodig om te groeien en ook wij profiteren van zonnestralen. Ze zorgen niet alleen voor een opgewekt humeur, maar versterken ook onze weerstand. Verantwoordelijk hiervoor is de vitamine D, die ons lichaam met zonlicht aanmaakt zodra we buiten zijn. Het hart en de bloeddruk profiteren ook van de zon, omdat het de bloedvaten verwijdt, de bloeddruk daalt en de pompkracht verbetert. Tot zover is alles positief. Maar geniet met mate van de zonnestralen. Anders wordt het uiteindelijk te veel en verbrandt de huid. Gelukkig zijn er effectieve huismiddeltjes bij zonnebrand die iedereen in zijn keuken heeft staan en die snel eerste hulp bieden.

Hoe ontstaat zonnebrand?

De zon zendt ultraviolette stralen (UV-stralen) uit, die zorgen voor de populaire bruine kleur. Maar meestal niet zonder gevolgen: Afhankelijk van de golflengte wordt onderscheid gemaakt tussen UV-A- en UV-B-straling.

De UV-A-stralen (lange golven) dringen diep door in de huid en tasten het elastische bindweefsel aan. Op de lange termijn kan dit tot vroegtijdige huidveroudering en rimpels leiden. De UV-B-stralen (korte golven) bereiken alleen de opperhuid. Hierdoor wordt de vitamine D-productie bevorderd. De opperhuid vormt een beschermende verdikking, een zogenaamde dunne eeltlaag die bij wijze van spreken dient als huideigen zonnescherm. Tegelijkertijd wordt de melaninevorming gestimuleerd en daarmee de bruining van onze huid, wat ook bijdraagt aan een lichte zelfbescherming van de huid. Maar dit houdt niet langer dan tien minuten stand. Dan dien je snel je plaats in de zon in te ruilen voor schaduw. Te veel UV-B-straling veroorzaakt namelijk zonnebrand. Dit is meestal drie tot 24 uur later merkbaar door een branderig gevoel, jeuk en rood worden van de huid.

Hoe vaker de huid beschadigd raakt door zonnebrand, hoe groter het risico op kanker. En elke zonnebrand veroudert de huid met ongeveer zes maanden. Geniet daarom altijd met mate van de zon en vooral nooit zonder zonbescherming.

Hoe kun je jezelf beschermen tegen zonnebrand?

Ten eerste kun je het beste direct zonlicht vermijden, vooral tussen elf en drie uur ’s middags. Zelfs in de schaduw word je bruin. Bovendien verbrand je niet zo snel. Daarnaast biedt dichtgeweven maar lichte, ademende kleding een goede bescherming tegen UV-straling. Hoe hoog de straling overdag is, vind je via de weersverwachting met behulp van de wereldwijd gestandaardiseerde UV-index. Dit kan bijvoorbeeld heel goed met een van de vele weer-apps.

Als de UV-index tot 3 stijgt, moet je zeker zonnebrandcrème gebruiken. Dit kan trouwens ook voorkomen in de lente of de herfst. Smeer je goed in, op alle onbedekte zones, maar vooral op de uitstekende delen zoals lippen, oogleden, oren, neus, handruggen, schouders en de wreef van je voeten. Het is aan te raden om een zonnebrandcrème te kiezen die geen geurstoffen, kleurstoffen of bepaalde conserveringsmiddelen bevat. Minerale filters zijn een betere keuze dan chemische. De minerale filters bevatten zink- of titaniumdioxiden die als kleine spiegeltjes op de huid werken en het UV-licht weerkaatsen.

Zonnebrandcrèmes zijn onderverdeeld in vier categorieën: van “basis” met een zonbeschermingsfactor (SPF) van 6 tot “zeer hoog” (SPF 50+). De SPF-factor geeft aan hoeveel langer de huideigen bescherming duurt voordat zonnebrand optreedt. Als de zelfbeschermingstijd bijvoorbeeld tien minuten is, verlengt een crème met beschermingsfactor 20 de tijd tot 200 minuten. De berekening is dus “10 x 20”. Echter, deze waarde is bepaald onder laboratoriumomstandigheden, dus moet je er ongeveer een derde van aftrekken. Het is belangrijk om de crème elke twee tot drie uur opnieuw aan te brengen, omdat zwemmen, zweten en afdrogen de bescherming verminderen.

SOS tips bij zonnebrand

Als je ondanks alle voorzorgsmaatregelen toch verbrandt, is het eerste wat je moet doen de huid volledig beschermen tegen verdere blootstelling aan zonnestralen. Ga dus onmiddellijk uit de zon, ook gedurende de volgende dagen. Omdat het lichaam met zonnebrand een verhoogde behoefte aan vocht heeft, moet je voldoende drinken. Gebruik geen koelkompressen of ijsblokjes om de huid te koelen. De beschadigde huid kan zichzelf niet meer voldoende beschermen tegen de sterke kou en de irritatie zou alleen maar verergeren.

De beste huismiddeltjes bij zonnebrand: kwark, thee, aardappel en dergelijke.

Maar wat te doen als het al te laat is en de zon de huid heeft verbrand? Hieronder laten we zien welke huismiddeltjes, die je vaak in huis hebt, bij zonnebrand eerste hulp kunnen bieden. Het populairste huismiddeltje bij zonnebrand is gewone kwark, gevolgd door yoghurt. Uit de groentela is de komkommer en zijn aardappels een natuurlijk huismiddeltje bij zonnebrand, die zorgen voor een snelle verlichting. Bijna een klassieker onder de huismiddeltjes tegen zonnebrand is een kompres met thee. De exotische aloë vera en kokos verzorgen de huid met waardevol vocht dat deze nu hard nodig heeft.

Kwark en yoghurt: verkoelende huismiddeltjes bij zonnebrand

Bekende huismiddeltjes bij zonnebrand en die iedereen in zijn koelkast heeft, zijn vooral kompressen met kwark of yoghurt. Deze verminderen niet alleen de hitte van de brandwond, maar voorzien de huid ook van vocht. Dit heeft een extra kalmerend effect. Voor dit natuurlijke huismiddeltje tegen zonnebrand is gewone kwark of yoghurt voldoende, het vetgehalte maakt niet uit.

1. Smeer een schone keukendoek van ongeveer een centimeter dik in met het melkproduct.
2. Breng de doek aan op de verbrande huid en laat het ongeveer tien minuten inwerken.
3. Het mag niet langer op de huid blijven dan het duurt tot het mengsel is opgedroogd. Verwijder de doek dan direct en maak de huid voorzichtig schoon met lauw water.

Denk eraan: gebruik deze en de volgende huismiddeltjes bij zonnebrand niet bij ernstige zonnebrand waarbij er al blaren zijn ontstaan. Hier zou de kwark de huid bijvoorbeeld te sterk irriteren. Het is raadzaam om bij zo’n ernstige verbranding de hulp in te roepen van de arts of apotheek.

Snelwerkende huismiddeltje bij zonnebrand: kamille-, salie- en zwarte thee

Om de hitte te verminderen zijn kompressen met zwarte-, kamille- of saliethee ook een goed huismiddeltje bij zonnebrand dat snel voorhanden is. De werkzame bestanddelen of essentiële oliën bisabolol, matricine en apigenine in kamille bevorderen de wondgenezing. Zwarte thee heeft een mild ontstekingsremmend effect door de tannines die het bevat. De ingrediënten van salie verminderen de roodheid bij zonnebrand en helpen het weefsel sneller te herstellen.

Voor het aanbrengen een schone keukendoek doordrenken met afgekoelde thee. Voorzichtig op de zonverbrande huid aanbrengen of luchtig omwikkelen, ongeveer tien minuten laten zitten tot de wikkel warm wordt. Vervolgens de procedure met afgekoelde thee herhalen. Bij zonnebrand op kleinere, geïsoleerde plekken het afgekoelde theezakje gewoon direct op de huid leggen en in laten werken.

Komkommer en aardappel: verzachtende huismiddeltjes voor zonnebrand

Een eveneens beproefd huismiddeltje tegen zonnebrand is een in plakjes gesneden komkommer, die de geïrriteerde huid kalmeert, verkoelt en hydrateert. Verdeel hiervoor de komkommerschijfjes uit de koelkast op de aangetaste huidzones en laat ze zitten tot de komkommerschijfjes warm worden. Leg de plakjes dan terug in de koelkast en herhaal het proces. Als je wilt, kun je ook een geschilde komkommer pureren en dit als masker aanbrengen.

Een ander snel huismiddeltje tegen zonnebrand is de rauwe aardappel. Het aanwezige zetmeel ondersteunt de huid in het genezingsproces en zorgt ervoor dat de zonnebrand sneller vermindert. Snijd hiervoor rauwe aardappelen in plakjes en leg ze op de verbrande huid. Net als bij de komkommer wordt op deze manier het branderige gevoel verlicht. Als alternatief kun je twee middelgrote rauwe aardappelen schillen, ze pureren met een staafmixer of ze fijn raspen met een rasp en ze dan als masker aanbrengen op de ontstoken plekken. Na ongeveer 15 minuten voorzichtig afspoelen met lauw water en zorgvuldig afdrogen, maar zonder te wrijven!

Aloë vera en kokosnoot: een perfect duo voor vocht en regeneratie

Een alleskunner voor veel huidproblemen is aloë vera. Het is ook een natuurlijk huismiddeltje bij zonnebrand. Het sap van aloë vera heeft ontstekingsremmende, verkoelende en vochtinbrengende eigenschappen. Daarnaast bevordert aloë vera het regeneratieproces van de huid. Als je een aloë vera plant hebt, kun je een blad afsnijden en het sap voorzichtig op de aangetaste huidzones aanbrengen. Je kunt ook zelf een verkoelende gel maken. Schil het blad royaal zodat de geelbruine strepen onder de schil verwijderd zijn en prak het binnenste lichtjes met een vork. Het beste is om het aangesneden blad op een donkere, koele plaats te bewaren en de gel in de koelkast. Een kant-en-klare aloë vera gel, een crème of een zalf met aloë vera van de apotheek voor verkoelende kompressen worden aanbevolen voor de reisapotheek. Hoe hoger het aloë vera gehalte, hoe beter.

Kokosolie is ook een huismiddeltje dat is aan te raden bij zonnebrand: het hydrateert de huid en koelt de verbrande huid. Bovendien werkt het laurinezuur in kokosolie ontstekingsremmend en helpt het de huid dus sneller te regenereren. Breng de olie zachtjes aan op de betroffen plekken van de huid en laat het inwerken. Niet afspoelen.

Cosmetica bij zonnebrand

Een door zonnebrand geïrriteerde en uitgedroogde huid heeft veel verzorging en vocht nodig. Producten met panthenol en jojoba-olie of aftersunlotions met aloë vera zijn ideaal. Ze kalmeren de huid, verlichten roodheid en pijn en zorgen voor voldoende vocht.